Τον Λύο Καλοβυρνά τον πρόσεξα πριν από λίγα χρόνια στα άρθρα που υπέγραφε στο «10%», ένα περιοδικό για την gay και λεσβιακή κοινότητα. Μου έκανε εντύπωση το ακομπλεξάριστο στιλ του, η έλλειψη οποιασδήποτε έπαρσης και επίδειξης πνεύματος, το χαμηλό προφίλ και η ανεπιτήδευτη γραφή του.
Της Χριστίνας Ταχιάου
Κατά τη γνώμη μου το «10%» δεν έχει κανένα σκοπό να προκαλέσει, να δημιουργήσει ντόρο, να ξεσηκώσει. Αντίθετα πιστεύω ότι έχει σκοπό να βοηθήσει τα gay άτομα να ζήσουν τη ζωή τους ακομπλεξάριστα και να βρουν λύσεις σε πρακτικά ζητήματα. Για παράδειγμα στο τεύχος 30 υπάρχει αφιέρωμα «Α.με.Α. και ομοφυλοφιλία» με χιούμορ και προσωπικές μαρτυρίες. Εξαιρετικά χρήσιμο για τη συμπεριφορά σου σε Α.με.Α. είτε είσαι είτε δεν είσαι gay.
Το προσωπικό του site είναι πρωτότυπο, καλαίσθητο, απλό και καθόλου κραυγαλέο. Μεταφραστής, συγγραφέας, σύμβουλος ψυχικής υγείας, ο Λύο έχει δύο μητρικές γλώσσες: ελληνικά και αγγλικά. Μιλά πολύ καλά δανικά και γαλλικά, συνεννοείται σε ιταλικά, σουηδικά και νορβηγικά, ενώ ξέρει και λίγα γερμανικά. Έχει μεταφράσει 40 βιβλία από τα αγγλικά και τα δανικά. Έχει γράψει ο ίδιος βιβλία, ενώ θα ήθελε να έχει γράψει το «Γυρίστε το γαλαξία με ωτοστόπ» του Ντάγκλας Άνταμς, το «Οι ξένες λέξεις» του Βασίλη Αλεξάκη και πολλά ακόμη. Τον ενδιαφέρει όμως πολύ η γλώσσα και έχει γράψει τα δύο «πλαθολόγια λέξεων». Ο Λύο εξηγώντας τη λέξη «ταξιδύτης» δίνει και παράδειγμα: «Το πανούργο και ηθικά επαίσχυντο άτομο που κατά την αναζήτηση ταξιού πάει και στέκεται δέκα μέτρα πιο πάνω από σένα στο δρόμο, ώστε να σταματήσει πρώτο το ταξί. Ο Χ.Π., που συνελήφθη σήμερα για τη ληστεία, είναι σεσημασμένος ταξιδύτης».
Το προσωπικό του site είναι πρωτότυπο, καλαίσθητο, απλό και καθόλου κραυγαλέο. Μεταφραστής, συγγραφέας, σύμβουλος ψυχικής υγείας, ο Λύο έχει δύο μητρικές γλώσσες: ελληνικά και αγγλικά. Μιλά πολύ καλά δανικά και γαλλικά, συνεννοείται σε ιταλικά, σουηδικά και νορβηγικά, ενώ ξέρει και λίγα γερμανικά. Έχει μεταφράσει 40 βιβλία από τα αγγλικά και τα δανικά. Έχει γράψει ο ίδιος βιβλία, ενώ θα ήθελε να έχει γράψει το «Γυρίστε το γαλαξία με ωτοστόπ» του Ντάγκλας Άνταμς, το «Οι ξένες λέξεις» του Βασίλη Αλεξάκη και πολλά ακόμη. Τον ενδιαφέρει όμως πολύ η γλώσσα και έχει γράψει τα δύο «πλαθολόγια λέξεων». Ο Λύο εξηγώντας τη λέξη «ταξιδύτης» δίνει και παράδειγμα: «Το πανούργο και ηθικά επαίσχυντο άτομο που κατά την αναζήτηση ταξιού πάει και στέκεται δέκα μέτρα πιο πάνω από σένα στο δρόμο, ώστε να σταματήσει πρώτο το ταξί. Ο Χ.Π., που συνελήφθη σήμερα για τη ληστεία, είναι σεσημασμένος ταξιδύτης».
«Δεν πιστεύω στον αλτρουισμό»
Το στερεότυπο του χιουμορίστα ομοφυλόφιλου επιβεβαιώνεται στο πρόσωπο του Λύο, ο οποίος δεν αφήνει την ομοφυλοφιλία έξω από τις λέξεις που πλάθει. Ενδεικτικά ο «κεϊλλιτέχνης» είναι: «Καλλιτέχνης που είναι περισσότερο γκέι και λιγότερο καλλιτέχνης με οδυνηρά αποτελέσματα για την τέχνη και θανατηφόρες επιπτώσεις για τους θεατές. (Στη Θεσσαλονίκη: Γκεϊλλιτέχνης)». Το «λεσβαρίδι» είναι «πρώην που έχει γίνει κολλιτσίδα και δεν λέει να ξεκολλήσει».
Αποφάσισα ότι ο Λύο μου αρέσει, όταν διάβασα όσα γράφει στο site του για τον ακτιβισμό. «Δεν πιστεύω στον αλτρουισμό. Όλοι και όλες που ‘βοηθάμε τους άλλους’ το κάνουμε πρωτίστως για τον εαυτό μας, για να είμαστε εμείς καλά, ό,τι βέβαια σημαίνει ‘καλά’ για τον καθένα μας. Κατά την προσωπική μου γνώμη, για να είμαστε εμείς καλά, προϋποτίθεται να είναι και οι άλλοι γύρω μας. Η ανυπαρξία του αλτρουισμού δεν σημαίνει ότι δρούμε εγωιστικά ή με απώτερα κίνητρα, αλλά απλώς ότι το μοναδικό κέντρο αναφοράς που έχουμε ως άνθρωποι είναι ο εαυτός μας». Ναι, μου αρέσει ο Λύο. Τον θεωρώ έναν ειλικρινή άνθρωπο.
Παραμύθια όχι για παιδιά
Το τελευταίο βιβλίο του τιτλοφορείται «Ανάμεσα στο τικ και το τακ» και την περασμένη Πέμπτη έγινε η παρουσίασή του στο βιβλιοπωλείο «Πυξίδα», στην Πατριάρχου Ιωακείμ, πίσω από την Αγία Σοφία. Χώρος φιλικός, με ποπ πινελιές, κάπως σαν σε φιλικό σπίτι. Το ίδιο και η παρουσίαση. Πρώτα λίγη ανάγνωση ενός παραμυθιού και μετά συζήτηση. «Άλλα τα μάτια του λαγού κι άλλα του βασιλόπουλου» είναι ένα από τα σλόγκαν του μοντέρνου παραμυθιού, στο οποίο υπάρχουν κοπέλες που κάνουν μετρήσεις για το μεταλλείο χρυσού, ενώ το χορτάρι φαίνεται να είναι μολυσμένο. Τα 21 διηγήματα του Λύο Καλοβυρνά, τα «σύγχρονα παραμύθια για κακά παιδιά που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τον κόσμο» περιλαμβάνουν εκτός από ξανθιές με μακριά μαλλιά και βασιλόπουλα κινητά, φωτοτυπικά, πιστωτικές κάρτες και υπολογιστές. «Δεν είχα στόχο τα παιδιά», απάντησε ο συγγραφέας σε ερώτηση που αφορούσε την πιθανότητα να διαβαστούν τα παραμύθια του σε παιδιά.
Το κοινό, περίπου 30-35 άτομα, ήμασταν σαν μια παρέα. Δεν υπήρχε συντονιστής, αλλά όποιος έπαιρνε το λόγο γινόταν σεβαστός από τους υπόλοιπους. Ναι, υπήρχαν πολλοί gay μέσα στο κοινό. Ναι, η συζήτηση έγερνε προς gay πλευρά. Αυτό δεν την έκανε ούτε γκροτέσκ ούτε περιθωριακή ούτε λιγότερο ενδιαφέρουσα.
«Είναι ένα βιβλίο με παραμύθια για κακά παιδιά. Και ποια είναι κακά παιδιά; Κακά παιδιά είμαστε όσοι δεν καθόμαστε ήσυχα και ωραία στα κουτάκια που μας βάζουνε. Ψάχνουμε και ψαχνόμαστε, αναποδογυρίζουμε τη ζωή, για να δούμε τι γράφει στην ανάποδη πλευρά. Συνήθως γράφει made in China, αλλά ακόμη και τότε κάποιες και κάποιοι από μας δεν γουστάρουμε τις οδηγίες χρήσης που μας έχουν επιβάλει». Το ακροατήριο ανταποκρινόταν στην παραπάνω περιγραφή του Λύο. Γι’ αυτό και συζητούσε, ρωτούσε, αναρωτιόταν. Αναρωτιόταν εάν το παραμύθι με τα δύο παιδιά που είχαν δύο μπαμπάδες και ο ένας έχει προβλήματα στη δουλειά είναι παραμύθι που διαβάζεται και από δεκάχρονα. Αν ένα παραμύθι που αναφέρεται στο AIDS μπορεί να γίνει κατανοητό από ένα παιδί. Στο ακροατήριο υπήρχαν άνθρωποι που ασχολούνται με την εκπαίδευση και έχουν άποψη επί του θέματος. «Αν μπορεί να διαβαστεί από έναν ενήλικα με ενδιαφέροντα, μπορεί να διαβαστεί και από ένα παιδί με ενδιαφέροντα», είπε κάποιος και μου άρεσε.
Περί σχέσεων
Ο Λύο διευκρίνισε ότι δεν ξέρει πού τον πηγαίνουν τα γραπτά του. Αρχίζει δηλαδή μία ιστορία και παραξενεύεται και ο ίδιος από την πλοκή.
Όσο για τα συγκεκριμένα παραμύθια, «μόνο δύο από αυτά είναι gay orientated». Τα υπόλοιπα όχι. «Οι ήρωές μου θέλουν να ζουν με το δικό τους τρόπο. Άσχετα αν το καταφέρνουν, η διαδρομή μετράει. Ας πούμε, σε ένα παραμύθι ο νεαρός είχε υποσχεθεί στον παππού του να μείνει για πάντα με το δεσποτικό πατέρα του. Όμως επαναστάτησε και το έναυσμα του το έδωσε μία κοπέλα, που οδηγούσε μηχανή μεγάλου κυβισμού».
Συζητήσαμε γενικά για διάβασμα και για βιβλία, ευπώλητα και μη. Συζητήσαμε και για συμπεριφορές. Στο τέλος βέβαια η συζήτηση γύρισε στο αγαπημένο όλων μας θέμα, gay και straight: στις σχέσεις. Και για ακόμη μία φορά αποδείχτηκε ότι τα προβλήματα στις σχέσεις είναι ίδια για όλους, για gay και για straight. Φυσικό είναι, εφόσον όλοι με τα ίδια λίγο πολύ παραμύθια μεγαλώσαμε, κι ας μην ήταν όλα παραμύθια για κακά παιδιά…